هیدروژن (خنک کننده مولد الکتریکی نیروگاههای برق) (فراوری سوختهای سنگوارهای و تولید آمونیاک) (گاز پوششی (محافظ) در روشهای گوناگون جوشکاری)
راههای گوناگونی برای تولید صنعتی هیدروژن پیدا شدهاست. اما بهترین آنها از نظر اقتصادی، برداشتن هیدروژن از هیدروکربنها است. در این روش بخار آب در دمای بالا با سوختهای سنگوارهای مانند متان موجود در گاز طبیعی واکنش میدهد و مخلوط مونوکسید کربن و H۲ پدید میآورد که به آن گاز آب یا گاز سنتز می گویند. منظور از دمای بالا در این واکنش ۱۰۰۰ تا ۱۴۰۰ کلوین، ۷۰۰ تا ۱۱۰۰ سانتیگراد، ۱۳۰۰ تا ۲۰۰۰ فارنهایت است.
تمایل بر این است که این واکنش در فشار پایین انجام گیرد ولی چنین نمیشود و در فشارهای بالا (۲ مگاپاسکال، ۲۰ اتمسفر یا ۶۰۰ اینچ جیوه) رخ میدهد چون هیدروژن با فشار بالا کالای تجاری تری است و فرایند پالایش آن و جداسازی اش از دیگر گازها (PSA) در فشار بالا بهتر صورت میگیرد. مخلوط گاز سنتز جهت تولید متانول و ترکیبهای مرتبط دیگر بکار میرود. جدای از متان، هیدروکربنهای پیچیده تر هم میتوانند در تولید گاز سنتز بکار روند تنها نسبت محصولات تولیدی متفاوت است. یکی از بزرگترین پیچیدگیها در این فرایندهای بهینهسازی پدیداری کُک یا کربن است.
برای پالایش گاز هیدروژن از بخار آب، از مونوکسید کربن استفاده میشود و اکسید آهن در این میان نقش آسانگر را بازی میکند. این واکنش از واکنشهای مهم صنعتی در تولید کربن دیاکسید است.
یک روش صنعتی و مهم دیگر در تولید هیدروژن، اکسید کردن جزئی هیدروکربنها است و البته واکنش زغال سنگ که به عنوان پیش در آمدی بر واکنش بالایی است.
هیدروژن مورد نیاز در فرایند هابر برای تولید آمونیاک هم از گاز طبیعی بدست میآید. برقکافت آبنمک هم علاوه بر تولید سدیم هیدروکسید و آزادسازی کلر، هیدروژن نیز آزاد میکند.
به علت خورندگی و اشتعال پذیری گاز هیدروژن، جابجایی آن با دشواری روبروست. از این رو در بسیاری از این فرایندهای صنعتی، هیدروژن تولید شده در همان جا مصرف میشود بدون آنکه پالایش یا جداسازی انجام گیرد.